Blog in Fog (II)

Σήμερα είναι δεύτερη μέρα εξέλιξης του ναυαγίου ενός καιόμενου φέρι μεταξύ Αλβανίας, Ελλάδας και Ιταλίας, αλλά ταυτόχρονα και μέρα έντονων πολιτικών ζυμώσεων εν όψει της τρίτης ψηφοφορίας για εκλογή προέδρου στη βουλή. Στην τηλεόραση έχουν επανέλθει τα πολιτικά πάνελ μαζί με παράθυρα εικόνων απ’ το πλοίο, σε ένα συμπτωματικό πλην ενδιαφέροντα συμβολισμό για την πορεία της χώρας. Τη χθεσινή μέρα τα κανάλια κάλυψαν φτηνά τον τηλεοπτικό τους χρόνο με την πρώτη από τις δύο συνιστώσες της κλασσικής συνταγής «αίμα και σπέρμα». Στην αρχή με δεδομένη την ένδεια σχετικής εικόνας έδειχναν οτιδήποτε, π.χ. σκάφη του λιμενικού να κόβουν βόλτες στο Σαρωνικό. Οι τηλεπαρουσιαστές έσπρωξαν τις αναλύσεις στις γνωστούς τους συγκινησιακούς άξονες. Όταν φάνηκε ότι ο πλοίαρχος δεν ανταποκρινόταν στο μοντέλο του επιπόλαιου εγκληματία αναπτύχθηκε η εικόνα του άψογου επαγγελματία και καλού οικογενειάρχη. Πάντα υπάρχει το plan B. Στο μεταξύ οι τηλεπαρουσιαστές φάνηκαν έτοιμοι να ποντάρουν στην πληθώρα των...

Ένας χιουμορίστας φίλος ήρθε πριν από χρόνια από την πρώτη επίσκεψή του στην Κύπρο και μου είπε τις πρώτες του επιφανειακές εντυπώσεις: "Ξέρεις πώς λένε εκεί τα δελτία ειδήσεων ό,τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά; Βάζουν μπροστά σε όλες τις λέξεις το πρόθεμα 'ψευδο-' κι αυτό είν' όλο. Για παράδειγμα, λένε πως ο ψευδοπρόεδρος του ψευδοκράτους προσγειώθηκε στο ψευδοαεροδρόμιον με το ψευδοαεροπλάνον του επιστρέφοντας από την ψευδοεπίσκεψίν του στις Βρυξέλλες." Φυσικά πρόκειται για αστείο. Όμως το ίδιο αστείο σκεφτείτε μήπως ταιριάζει καλύτερα αλλού. Βάζω μερικές ενδεικτικές διασκευές ειδήσεων από μια ψευδοχώρα, και σκεφτείτε μήπως όλα ή κάποια απ' αυτά σας κάνουν "κλικ": "Στην ψευδοβουλή μετά από μια ψευδοσυνεδρίαση οι ψευδοβουλευτές ψευδοψήφισαν τον ψευδοπροϋπολογισμό, καθώς και μια ψευδοτροπολογία στο ψευδονομοσχέδιο για την ψευδοαντιμετώπιση της διαφθοράς (ή του καπνίσματος, ή ό,τι άλλο επιθυμείτε). Επίσης αναγγέλθηκε ψευδοαυστηροποίηση του ψευ...

Ομολογουμένως όσα θα πω πιο κάτω σχετίζονται με την πολιτική, με την οικονομία, με την οργάνωση της κοινωνίας, με ένα σύστημα αξιών, με την ηθική κι άλλα πολλά. Δεν έχω τόσο φιλόδοξο σχέδιο. Θα ξεκινήσω από μια πεζή κι απλοϊκή ερώτηση: Μήπως μας πιάνουν σε υπερβολικό βαθμό κορόιδα; Βέβαια όταν ζεις μέσα στον κόσμο της διαφήμισης, των καταστημάτων και των βιτρινών τους, όταν ζεις στην κοινωνία της αγοράς τέλος πάντων, δεν είναι δυνατό να ξεφύγεις εύκολα. Θυμάμαι πριν κάμποσες δεκαετίες, όταν στην Ελλάδα δεν υπήρχαν πεζόδρομοι, είδα πρώτη φορά σε πόλεις του εξωτερικού κόσμο να κυκλοφορεί σε πεζόδρομους κυριακάτικα ανάμεσα στα καταστήματα και σκέφτηκα: Αυτοί οι άνθρωποι τι κάνουν ανάμεσα στα κλειστά μαγαζιά; Δεν έχουν κάπου καλύτερα να πάνε; Ίσως την κατάσταση αποδίδει καλύτερα το απόφθεγμα Λαζόπουλου "πάμε στο σουπερμάρκετ να χαζέψουμε μουστάρδες". Ευτυχώς ακόμη οι μουστάρδες δεν εκτίθενται στις βιτρίνες. Να λοιπόν που η κατανάλωση έγινε αυτοσκοπός (κι όχι μέσο για να αποκτή...

Στη Wikipedia το λήμμα για τη "λογοκλοπή" ( plagiarism ) υπάρχει σε πενήντα πέντε γλώσσες, αλλά όχι στην ελληνική. Φυσικά μπορεί κάποιος από μας να μεταφράσει π.χ. το αγγλικό λήμμα και να εμπλουτίσει έτσι τη Βικιπαίδεια, δηλαδή την ελληνική Wikipedia. Σ' αυτήν ο όρος αναφέρεται μόνο μέσα σε άλλα λήμματα, κατά κύριο λόγο σε βιογραφικά ηρώων της λογοκλοπής. Παραδοσιακοί χώροι κλοπής στο γραπτό λόγο είναι η λογοτεχνία, η δημοσιογραφία και η επιστήμη, διότι ο όρος χρησιμοποιείται κι αλλού, π.χ. στη μουσική,  τη ζωγραφική και τον κινηματογράφο παρ' όλο που πρόκειται για εικόνα κι όχι για λόγο. Στη λογοτεχνία το πρόβλημα είναι σύνθετο και ίσως περιορισμένο σε αριθμό κρουσμάτων. Πιο συνηθισμένη είναι η "δημιουργική ανασύνθεση" παρά η αναιδής κατά λέξη αντιγραφή. Είναι το 1984 του Όργουελ προϊόν λογοκλοπής με προέλευση το "Εμείς" του Ζαμυάτιν; Είναι λογοκλοπή η αντιγραφή της βασικής ιδέας ή και της πλοκής ενός έργου; Είναι στη ζωγραφική η ελληνική πρωτο...

Θυμάμαι ότι ήμουν φοιτητής όταν για πρώτη φορά πρόσεξα ότι ένα άρθρο σε ελληνική εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας, που έφερε την υπογραφή "του ανταποκριτή μας στο Λονδίνο", ήταν κακή μετάφραση από αμερικάνικο περιοδικό εκλαϊκευμένης επιστήμης. Μάλιστα όταν ο μεταφραστής γέμισε τον προϋπολογισμένο χώρο του και διαπίστωσε ότι το αρχικό κείμενο περίσσευε έγραψε επίλογο της έμπνευσής του γεμάτο κοτσάνες. Η περίπτωση αυτή καθόλου δεν ήταν εξαίρεση στον ελληνικό τύπο, απλώς ήταν η πρώτη μου επαφή με το θέμα. Η αντιγραφή βέβαια δεν είναι φαινόμενο ούτε σημερινό, ούτε χθεσινό. Πιθανότατα αρχίζει από τον καιρό που εφευρέθηκε η γραφή. Τώρα ειδικά με το Internet, τώρα δηλαδή που όλοι γράφουν τον καημό τους σε blogs, posts, αυτοδημοσιευόμενα e-books και τα παρόμοια, η κατάσταση "έχει ξεφύγει". Ο καθένας αναδημοσιεύει ότι του έρθει, κείμενα, φωτογραφίες, video, χωρίς να αναφέρει από πού προέρχονται ή και αφήνοντας να εννοηθεί ότι είναι δικά του. Προ καιρού είδα δημοσιευμένη μια ...

Βρέθηκα σ' ένα τραπέζι με κάμποσο άγνωστο κόσμο. Απέναντί μου μια κυρία, επιστήμονας, παραπονέθηκε ότι σήμερα ένα παιδί στο δημοτικό είναι δύσκολο να μάθει τι είναι ο Διαφωτισμός έτσι όπως είναι γραμμένος στο βιβλίο του. Της είπα ότι σήμερα, που ζούμε σ' ένα περιβάλλον που έχει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο ενσωματώσει και θεωρήσει αυτονόητες τις ιδέες του διαφωτισμού, ένα μικρό παιδί είναι έτσι κι αλλιώς αδύνατο να καταλάβει τι είναι διαφωτισμός. Η κατανόηση και αξιολόγηση ενός τέτοιου ιδεολογικού κινήματος μπορεί να γίνει μόνο αν έχει μπει στο πετσί σου η βαριά ατμόσφαιρα της εποχής πριν απ' το διαφωτισμό, πράγμα πολύ δύσκολο για μας, μικρούς και μεγάλους. Πώς μπορεί να γίνει αυτό για τον μέσο άνθρωπο, που δεν είναι μελετητής της ιστορίας; Με κινηματογραφικές ταινίες ίσως; Με ιστορικά μυθιστορήματα; Ύστερα η συζήτηση πήγε στο γενικότερο θέμα της διδασκαλίας της ιστορίας. Εδώ η βασική παρατήρηση είναι πως η ιστορία που μαθαίνουμε στο σχολείο είναι απλώς το αποτέλεσμα τ...

Την περασμένη Κυριακή επισκέφθηκα στο Μπενάκη της Πειραιώς τη φωτογραφική έκθεση "depression art". Κάμποσοι φωτογράφοι διάλεξαν να απεικονίσουν την αισθητική υποβάθμιση που έφερε η κρίση στην Ελλάδα. Εξ άλλου είναι ένα εύκολο θέμα, είναι σχεδόν πάντοτε μπροστά μας. Ωστόσο οι φωτογραφίες που είδα ως επί το πλείστον μου φάνηκε πως ανήκουν σε κατασκευάσματα της εποχής πριν την κρίση. Σπίτια που δεν τέλειωσαν ποτέ, εκτάσεις που κακοποιήθηκαν, τοπία γεμάτα οικοδομικά απορρίμματα. Το "αχούρι"είναι στη φύση του Έλληνα, του σημερινού Έλληνα περισσότερο παρά ποτέ και πάει προς το χειρότερο. Η γιαγιά μου έβρεχε και σκούπιζε το χώμα στις αυλές, ώστε να μείνει ένα σχεδόν στέρεο στρώμα και να μη σηκώνεται σκόνη, γιατί αυτή ήταν η συνήθεια της εποχής. Η συνήθειά της πιθανότατα προέρχονταν από το ότι στις αμέσως προηγούμενες γενιές το ίδιο το πάτωμα στα σπίτια της επαρχίας ήταν από χώμα. Ας μην πιστέψει κάποιος ότι είμαι αυτό που λένε οι αμερικάνοι "frame straightener...

Ήταν νύχτα που την απειλούσε η βροχή, την είχε αναγγείλει σαφώς η μετεωρολογική υπηρεσία. Νύχτα κατάλληλη για κινηματογράφο, ίσως για θρίλερ, αλλά η προφανής επιλογή της εβδομάδας ήταν το “Interstellar” του Christopher Nolan. Ο τελευταίος είναι γνωστός για την “αυθάδειά” του και τη μανία του να μεγαλοπιάνεται. Ας πάρουμε για παράδειγμα το “Inception”. Πατώντας σε μια ψευδοεπιστήμη των ονείρων χτίζει ανώγια και κατώγια. Τώρα έχει αναλάβει να χτίσει τη "σωστή" εικόνα μας για το σύμπαν. Στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο η αλήθεια είναι πως δεν έλειψαν ως τώρα αρχιτέκτονες του “σύμπαντος”. Ωστόσο η εικόνα ή η ψευδαίσθηση που μας χάρισαν δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές και ταινίες όπως το Star Trek ή το Star Wars ή ο Doctor Who ή το Lost in Space είχαν καλά οριοθετημένη την επιστήμη από τη φαντασία. Όταν τα διαστημόπλοια έμπαιναν στο “υπερδιάστημα” (hyperspace) λίγοι ενήλικες με πανεπιστημιακή παιδεία μπορούσαν να εξαπατηθούν ως προς το ρεαλισμό τέτοιων εννοιών. Γενικά...

Μπορεί καθένας να έχει τη δική του άποψη για το ρόλο των δελτίων ειδήσεων σε κάθε χώρα, μπορεί συχνά να τα θεωρεί οργανωμένα κέντρα προπαγάνδας υπέρ διαφόρων συμφερόντων, μπορεί να θεωρεί ορισμένους δημοσιογράφους παπαγαλάκια, αλλά στα καθ' ημάς έχουν πάρει μια νέα τροπή, που δεν θυμάμαι να την έχω δει πουθενά αλλού. Έχουν γίνει κάτι σαν μαντεία ή γραφεία στοιχημάτων. Συνήθως ένα δελτίο ειδήσεων αναφέρεται σε παρελθόντα γεγονότα εξ ορισμού. Μπορεί τα "γεγονότα" κατά περίπτωση να είναι φανταστικά και κατασκευασμένα, μπορεί να ερμηνεύονται και να σχολιάζονται κατά το δοκούν, μπορεί να δραματοποιούνται με μουσική επένδυση και κλάμματα "αυτοπτών", αλλά δεν παύουν να είναι παρελθόντα. Η "είδηση" είναι πληροφορία για οτιδήποτε, αλλά κυρίως για γεγονότα. Η ίδια η λέξη "γεγονός" είναι ουσιαστικοποιημένη μετοχή παρακειμένου του γίγνομαι, έχει επομένως να κάνει με πράγματα που έχουν ήδη γίνει. Ομολογουμένως υπάρχουν και θέματα για πρόβλεψη που νομ...

Τι είν' η πατρίδα μας; Ποιοι είμαστε; Είμαστε Ευρωπαίοι; Είμαστε Ευρωλάγνοι; Είναι οι άλλοι κουτόφραγκοι; Βασανιζόμαστε με την κρίση δικαίως ή αδίκως; Όλα τούτα είναι ερωτήματα που κάθε μέρα βασανίζουν πολλά μυαλά, ιδιαίτερα τώρα που μπορεί ο καθένας να λέει την άποψή του, σημαντική ή ασήμαντη στο Ίντερνετ, έτσι που το σκουπίδι που διαβάζουμε καθημερινά να μας φτάνει ως το λαιμό. Ως προς το  ποιοι είμαστε όμως, είναι μερικές εκδηλώσεις μας που μας προδίδουν, όσο κι αν θέλουμε να κρυφτούμε. Ας πάρουμε το παράδειγμα της λεωφορειολωρίδας, για την οποία έχω περιληπτικά ξαναγράψει. Θεωρητικά η θέσπιση της χωριστής λωρίδας για τα λεωφορεία είναι "πολιτισμός". Κάνουμε ό,τι γίνεται και στας Ευρώπας. Είναι επίσης κοινωνική δικαιοσύνη, μιας και όσοι επιλέγουν τη μαζική μετακίνηση, είτε για να συμβάλουν στην αποσυμφόρηση, είτε γιατί είναι πιο οικονομική, είναι σωστό και δίκαιο να διευκολύνονται. Σημαίνει αυξημένη απόδοση, μιας και περισσότεροι μετακινούνται με μικρότερη δαπάνη ...

Έχω ξαναγράψει για τα θερινά σινεμά, αλλά κάθε χρόνο οι εμπειρίες του ανθρώπου ανανεώνονται, το είπε κι ο Σωκράτης. Οι δε εμπειρίες καταγράφονται μέσω των αισθήσεων. Ας αρχίσουμε απ' την ακοή. Στο " θεϊκό κόλπο " ένας παπάς προσπαθεί επί της οθόνης να διορθώσει την επί της γης υπογεννητικότητα παρασύροντας τον τοπικό περιπτερά να πουλάει τρυπημένα προφυλακτικά. Η ταινία είναι ήσυχη, θυμίζει το "σινεμά ο παράδεισος". Την ίδια ώρα όμως ψηλότερα, στον πέμπτο ή έκτο όροφο της πολυκατοικίας πίσω και πάνω από την οθόνη, κάποιος που βαρέθηκε να ακούει κάθε βράδυ τα ίδια ή είχε τη δική του άποψη για τη μουσική επένδυση της ταινίας ή απλώς ήθελε να ακούσει τα "δικά του" έβαζε ροκιές ικανές να διασκεδάσουν όλο το οικοδομικό τετράγωνο. Η κατάσταση ήταν προφανώς αδιέξοδη και δεν έχω ιδέα πώς και αν οι θερινοί σινεματζήδες τα βρίσκουν με τους γείτονες. Στα " δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου " στις πρώτες σκηνές ένα ζευγάρι περιδιαβαίνει τα αρχαία της Ακρό...

Για τους μη γνωρίζοντες τα ελληνικά πράγματα "Κάτω Παρτάλι" λεγόταν μια επιτυχημένη ελληνική τηλεοπτική σειρά που παίχτηκε τον περασμένο χειμώνα και διακωμωδούσε τις αντιθέσεις της αστικής και της αγροτικής ζωής. Λογικό θα ήταν βέβαια το Κάτω Παρτάλι, ένα χωριό της επαρχίας, να ήταν και παραθαλάσσιο, αφήνοντας τα βουνά για το Πάνω Παρτάλι. Σ' ένα παραθαλάσσιο τέτοιο χωριό, σ' ένα νησί, πέρασα μέρος του Ιουλίου. Το ακριβές μέρος είναι γνωστό στους φίλους, αλλά η ταυτότητά του είναι γενικότερα αδιάφορη μιας και οι καταστάσεις που θα περιγράψω θα μπορούσαν να συμβούν παντού. Το σπίτι ήταν πάνω στην "εθνική οδό" που βέβαια συμβαίνει να είναι απλώς ο πάνω δρόμος του χωριού. Η "εθνική οδός" άλλοτε ήταν προνόμιο μερικών αυτοκινήτων την ημέρα. Με την έννοια αυτή ήταν αδιάφορο αν περνούσε ανάμεσα σε σπίτια. Σήμερα όμως περνούν όλοι οι επαγγελματίες, υπάλληλοι που τυχαίνει να δουλεύουν στη μια πλευρά του νησιού και να κατοικούν στην άλλη, οι λουόμενοι τ...

Στις 15/5 κυκλοφόρησε το βιβλίο με τίτλο "Stress Test" του Timothy Geithner, πρώην υπουργού οικονομικών των ΗΠΑ και βασικό στέλεχος του επιτελείου του Obama. Καλό θα ήταν ο καθένας να το διαβάσει μόνος του, ειδικά τα σημεία που αφορούν στην ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση, και να βγάλει τα συμπεράσματά του. Για όσους όμως δεν πρόκειται να διαθέσουν το χρόνο, δίνω παρακάτω μια περίληψη και σχόλια που ελπίζω πως είναι πιο διαφωτιστικά απ' τα δημοσιογραφικά πυροτεχνήματα. Το πρώτο ζήτημα είναι ποιο ακριβώς ήταν το αμερικανικό ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή κατάσταση. Γι' αυτό το ενδιαφέρον η βιβλιογραφία είναι πλούσια κι ο καθένας μας μπορεί να έχει τις απόψεις του, πολιτικές, γεωστρατηγικές κ.λπ. Όμως ο Geithner αναφέρεται αφενός στον κίνδυνο που διέτρεχε η αμερικανική οικονομία, που είχε βγει μόλις από τη δική της κρίση, από την ευρωπαϊκή αστάθεια και αφετέρου στην τρέχουσα οικονομική ζημιά. Η τελευταία προερχόταν από τη μειωμένη αγοραστική ικανότητα των Ευρωπαίων,...

Η χώρα υποτίθεται "νοικοκυρεύεται" ή σύμφωνα με μια άλλη έκφραση "περιορίζει το λίπος". Κάποιοι που υποτίθεται είχαν χαμηλή παραγωγικότητα στο δημόσιο έχασαν τις θέσεις τους, έγιναν απεργίες, αναστάτωση και τώρα φτάσαμε στο "πρωτογενές πλεόνασμα". Βρέθηκα σε μια μάλλον πλούσια (συγκριτικά με άλλες) επαρχιακή πρωτεύουσα για λίγες μέρες και τι είδα; Μουσεία με συμπαθέστατο προσωπικό που όμως "έπλεκε πουλόβερ" και διαγραφόταν έκπληξη στα πρόσωπά του όταν έβλεπαν επισκέπτη. Εκθέματα συχνά ανάξια εισιτηρίου, οπότε αυτό ήταν είτε ευτελέστατο είτε πιο συχνά μηδενικό, άρα το ταμείον ήταν οπωσδήποτε μείον, δηλαδή τα εισιτήρια ουδέποτε θα έβγαζαν τους μισθούς, χώρια τα υπόλοιπα λειτουργικά έξοδα των κτηρίων. Μνημεία δεξιά κι αριστερά "αναπαλαιώνονται" με φαρδιές Κοινοτικές επιδοτήσεις, χαρά των εργολάβων. Ενίοτε κακοποιούνται κιόλας. Ύστερα, μόλις τελειώσουν, θα διοριστούν και σ' αυτά νέοι φύλακες. Την ίδια ώρα που αλλού απολύονται κάπ...

Η ενδιάμεση στάση ήταν στην Αραβία. Η πόλη μπορεί να 'ταν τυλιγμένη με τα μυστήρια της ανατολής, μα δεν είδα παρά μερικές αίθουσες αεροδρομίου και την πίστα μέσα στο λεωφορείο προς το αεροπλάνο. Τον αέρα της τον μύρισα μόνο επεξεργασμένο μέσα από κλιματισμούς, εκτός από δύο λεπτά ανεβαίνοντας τη σκάλα του αεροπλάνου, μια καυτή ανάσα της ερήμου. Πάνω απ' το κεφάλι μου υψωνόταν αγέρωχο το τριπλό φτερό της ουράς, γυαλίζοντας στα νυχτερινά φώτα. Πίστευα ότι η επιβίβαση μπορεί και να είχε τελειώσει, αλλά δίπλα μου δύο θέσεις ήταν ακόμη άδειες κι εγώ βρισκόμουν σε μια θέση πάνω στο διάδρομο με θέα προς το σκοτεινό του βάθος. Μια ηλικιωμένη μικρόσωμη κυρία ξεχώρισε απ' το σκοτάδι, αλλά όλοι κοιτούσαν πίσω της τον κωνικό σκούρο όγκο που την ακολουθούσε. Θα μπορούσε να είναι απ' τα ντάλεκ του Dr. Who, με κεφάλι που φάρδαινε προς τα κάτω, ενωμένο απ' ευθείας με ένα σώμα που γινόταν όλο και πιο φαρδύ, τεράστιο. Στάθηκαν και οι δύο δίπλα μου, περιμένοντας προφανώς να τους αφ...

Χώρα του περιθωρίου της Ευρώπης, δε λέω ποια, γίνεται δεκτή στο club της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το καλό της ή για το κακό της, αλλά οπωσδήποτε τη αιτήσει της. Στη σύνοδο του Νταβός οργανώνεται εκτάκτως ένα debate, όπου καλείται ο υπουργός οικονομίας της να αντιπαρατεθεί με τον υπουργό μιας εκ των γειτονικών της χωρών, με την οποία οι σχέσεις είναι σκύλου-γάτας. Η αναγγελία του γεγονότος πέφτει ως κεραυνός εν αιθρία στην εθνική αντιπροσωπεία, μιας και ο υπουργός δεν ... μιλάει αγγλικά και θα επακολουθήσει εθνικό ρεζίλεμα. Στις λίγες ώρες που απομένουν εκτοξεύεται προς αντικατάσταση, με κάποια δικιολογία, ο υπουργός εξωτερικών, που ευτυχώς έχει την αγγλική μητρική του γλώσσα (αλλά δεν ξερει οικονομικά). Σε περιφερειακό πανεπιστήμιο γίνεται διάλεξη του διάσημου θεωρητικού φυσικού Stephen Hawking. Είναι το γεγονός της χρονιάς για το ίδρυμα και για τον τόπο κι ο κόσμος που έχει σχέση με την επιστήμη ή απλώς επιστημονικά ενδιαφέροντα έχει συρρεύσει μαζικά, στο μεγαλύτερο πλήθος του βέβαια...

Σε μια πολιτεία ανομίας υπάρχουν ψευτονόμοι με την έννοια ότι θεσμοθετούνται με περισσή αυστηρότητα και σχολαστική συρματοπλεγματώδη διατύπωση, ενώ κανείς δεν ενδιαφέρεται αν τηρούνται. Η έλλειψη ενδιαφέροντος δεν είναι απλώς δείγμα αδιαφορίας ή αδυναμίας της πολιτείας, όπως η ίδια θέλει να αφήσει να εννοείται, είναι εμπρόθετη προκειμένου να συντηρείται ένα καθεστώς εξυπηρέτησης εκείνων που τους παραβιάζουν και δήθεν θα έπρεπε να τιμωρηθούν. Ακόμη κι όταν μια τέτοια πολιτεία αδιαφορεί, η αδιαφορία είναι επιλεκτική και χαρακτηριστική των προτεραιοτήτων και επιδιώξεών της. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα: - Είναι δύσκολο, δαιδαλώδες, σχεδόν αδύνατο να ανοίξεις μια επιχείρηση, ακριβώς για να μπορούν να τις ανοίγουν "αυτοί που πρέπει". Την περίπτωση αυτή και πώς συνδέεται με το τριτοκοσμικό κράτος και τις συμμορίες που το διοικούν εξηγούν οι Ατζέμογλου και Ρόμπινσον στο " Why Nations Fail " (σύγγραμμα με πολλά προβλήματα, αλλά που στο σημείο αυτό τα λέει μια χαρά)...

Διάβαζα προ ημερών στις πρώτες σελίδες του νέου βιβλίου του Δ. Χωραφά με τίτλο Public debt dynamics of Europe and the US πως βυθιστήκαμε στα χρέη επειδή οι χώρες μας κυβερνώνται by politicians who are no better than second raters . Εντάξει, θα 'λεγε κανείς, το ξέρουμε πως μας κυβερνούν οι μετριότητες, εν πάση περιπτώσει όχι οι "άριστοι" της Πολιτείας του Πλάτωνα. Τους βλέπουμε εξ άλλου να παρελαύνουν κάθε μέρα στα κανάλια, που τους χαϊδεύουν, με τα οποία διαπλέκονται, με το βλέμμα εκείνο του "πονηρού πολιτευτή" που λέει κι ο Σαββόπουλος. Μπορεί να νομίζουν ότι μας ξεγελούν, ή μπορεί και να μας ξεγελούν πότε πότε. Αλλά κάπου κάπου κάτι κάνουν που τους προδίδει ακόμη και στον πιο αφοσιωμένο τους ακροατή, όσο κι αν με έπεα πτερόεντα προσπαθούν να τον κάνουν πιο χαρούμενο για το χάλι όπου τον κουβάλησαν. Κάτι κάνουν που δείχνει πως το πραγματικό ενδιαφέρον τους γι' αυτόν τον τόπο δεν πάει βήμα παρακάτω απ' τα προσωπικά και κομματικά τους στενά συμφέροντα, ...

Ο άνθρωπος ζει καλύτερα σε ομάδες. Πρόκειται για μια αλήθεια πασίγνωστη, χαραγμένη στα γονίδιά του από πολλές πολλές χιλιάδες χρόνια. Ο άνθρωπος ως μονάδα ήταν πολύ μακριά από την κορυφή της τροφικής αλυσίδας, έφτασε όμως γρήγορα εκεί δρώντας ομαδικά. Κι ότι είναι γραμμένο από παλιά δεν ξεγράφεται εύκολα. Περιμένει πότε θα βρει την ευκαιρία να βγει στην επιφάνεια. Οι υπολογιστές ξεκίνησαν στραβά σ' αυτό το ζήτημα. Η ενασχόληση μ' αυτούς έγινε γρήγορα μια δουλειά μοναχική. Ο  Joseph Weizenbaum το 1976 στο βιβλίο του με τίτλο "Computer power and human reason" μίλησε για τον "ψυχαναγκασμένο" προγραμματιστή (compulsive programmer). Τη σημασία αυτού του όρου την ξέρουν από πρώτο χέρι σίγουρα όλοι όσοι έχουν περάσει από προγραμματισμό υπολογιστή. Όσο ο τελευταίος αρνείται να εκτελέσει αυτό που έχει στο μυαλό του ο προγραμματιστής (και δεν το έχεις μετατρέψει σωστά σε κώδικα), τόσο ο τελευταίος δε σηκώνει κεφάλι απ' την οθόνη. Είναι κάτι σαν αναμέτρηση ανάμε...

Η Ρόδος το χειμώνα μου θύμισε έντονα ένα θεατρικό έργο, "το λιοντάρι τον χειμώνα" . Πρώτη φορά το άκουσα μικρός στο ραδιόφωνο και δεν κατάλαβα πολλά. Το χειμώνα οι επιχειρήσεις των ηγεμόνων του μεσαίωνα σταματούσαν, μπορούσαν μόνο να ζεσταίνονται δίπλα στη φωτιά στους κρύους πύργους τους και να ασχολούνται με δολοπλοκίες και με την προετοιμασία των νέων τους ανοιξιάτικων επιχειρήσεων. Η Ρόδος είναι ένα υπαίθριο μουσείο από μόνη της. Μπορείς να γυρίσεις τα κάστρα, να τα μελετήσεις, να τα φωτογραφίσεις, να τα ζωγραφίσεις, ή απλώς να βγάλεις το σκύλο σου βόλτα στην τάφρο, όπως κάνουν πολλοί ντόπιοι. Μπορείς να περάσεις τις πύλες μία μία, να περιπλανηθείς στην παλιά πόλη και να δεις αρχαία και νεότερα μνημεία, παλιά τζαμιά, κατάκλειστα μαγαζιά, ησυχία. Ή μπορείς απλώς να πίνεις τον καφέ σου στην παραλία ενώ τα κύματα σκάνε πάνω στο φρούριο του Αγίου Νικολάου, κοντά στο Μανδράκι, που το έλεγαν "Μανδράκι" και το μεσαίωνα, όταν είχαν στρατοπεδεύσει εκεί οι στρατοί του Β...