Η Ρόδος το χειμώνα

Η Ρόδος το χειμώνα μου θύμισε έντονα ένα θεατρικό έργο, "το λιοντάρι τον χειμώνα". Πρώτη φορά το άκουσα μικρός στο ραδιόφωνο και δεν κατάλαβα πολλά. Το χειμώνα οι επιχειρήσεις των ηγεμόνων του μεσαίωνα σταματούσαν, μπορούσαν μόνο να ζεσταίνονται δίπλα στη φωτιά στους κρύους πύργους τους και να ασχολούνται με δολοπλοκίες και με την προετοιμασία των νέων τους ανοιξιάτικων επιχειρήσεων.

Η Ρόδος είναι ένα υπαίθριο μουσείο από μόνη της. Μπορείς να γυρίσεις τα κάστρα, να τα μελετήσεις, να τα φωτογραφίσεις, να τα ζωγραφίσεις, ή απλώς να βγάλεις το σκύλο σου βόλτα στην τάφρο, όπως κάνουν πολλοί ντόπιοι. Μπορείς να περάσεις τις πύλες μία μία, να περιπλανηθείς στην παλιά πόλη και να δεις αρχαία και νεότερα μνημεία, παλιά τζαμιά, κατάκλειστα μαγαζιά, ησυχία. Ή μπορείς απλώς να πίνεις τον καφέ σου στην παραλία ενώ τα κύματα σκάνε πάνω στο φρούριο του Αγίου Νικολάου, κοντά στο Μανδράκι, που το έλεγαν "Μανδράκι" και το μεσαίωνα, όταν είχαν στρατοπεδεύσει εκεί οι στρατοί του Βαγιαζήτ και του Σουλεϊμάν για να πολιορκήσουν τη Ρόδο των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη.

Εκεί όμως που θα πιάσει η βροχή και θα σκεφτείς ότι ήρθε η ώρα για τα μουσεία αρχίζουν οι δυσκολίες. Κάπου μια αφίσα λέει ότι στο "πανδοχείο" της Αραγωνίας στην οδό Ιπποτών εκτίθενται πανοπλίες. Πήγα γιορτές και καθημερινές, δεν το βρήκα ποτέ ανοιχτό. Η περίφημη δημοτική πινακοθήκη είναι κλειστή τα Σαββατοκύριακα, είναι ανοιχτή μόνο καθημερινές, ώρες ... γραφείου. Εκκλησίες και τζαμιά μνημεία είναι άπαντα κλειστά. Στο παλάτι του μεγάλου μάγιστρου υπάρχει ένας φύλακας και μια υπάλληλος στα εισιτήρια, αμφότεροι δήλωσαν έκπληξη που είδαν επισκέπτες πρωί με βροχή. Η επίσκεψη σ' ένα έρημο σκοτεινό παλάτι είναι αυτό που λένε στις μέρες μας "όλα τα λεφτά". Αν εξαιρέσουμε όμως το ρομαντικό μέρος, οι ενδείξεις για το τι βλέπει ο επισκέπτης είναι ελάχιστες. Αντίθετα υπάρχουν κουβάδες που μαζεύουν το νερό που τρέχει απ' τη στέγη, εντάξει, θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε. Οι αρχαιολόγοι που "μένουν" απέναντι στον ίδιο δρόμο έχουν κάτι πολύ πιο σημαντικό να κάνουν απ' το να βάλουν μερικές επεξηγήσεις στο μνημείο της πόλης με το πιο ακριβό εισιτήριο; Ένας φίλος μου σύστησε το χαμάμ και τη μουσουλμανική βιβλιοθήκη. Το πρώτο δεν άνοιξε ποτέ, στη δεύτερη βγήκε μια ηλικιωμένη κυρία, μισάνοιξε την πόρτα όταν χτύπησα, και είπε "είμαστε κλειστά, θα ξανανοίξουμε όταν αρχίσει η σεζόν". Δεν τόλμησα καν να ρωτήσω πότε αρχίζει η "σεζόν".

Στην περίφημη οδό Ιπποτών, όπου τα κτήρια λογικά πρέπει να αξίζουν το βάρος της πέτρας τους σε χρυσάφι, μερικά από τα παλιά "πανδοχεία" των "γλωσσών" των ιπποτών στεγάζουν τα αντίστοιχα προξενεία. Στα υπόλοιπα στεγάζονται υπηρεσίες του ελληνικού δημοσίου, κατά προτίμηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας, και μια τράπεζα. Στην παραλία, τα μεγαλοπρεπή οικοδομήματα που φιλδοξούσαν να αποτελούν τη βιτρίνα των ιταλικών φιλοδοξιών της εποχής 1913-1943, είναι κι αυτά κατειλημμένα απ' το δημόσιο, απ' την τοπική διοίκηση, απ' το ταχυδρομείο κ.λπ. Αναρωτιέμαι σε ποια χώρα που βρίσκεται σε μαύρη κρίση είναι το δημόσιο στρογγυλοκαθισμένο σε τόσο ακριβά κτήρια; Και σ' ό,τι αφορά στην αποτελεσματικότητα, η κίνηση απ' το αεροδρόμιο προς την πόλη (κι όχι σε κάποιο απόμακρο σημείο) συνεχίζει να περνάει μέσα απ' το ποτάμι, αυτό που έπνιξε ανθρώπους προ ημερών.

Μια άλλη απογοήτευση περιμένει τον επισκέπτη με ιστορικά ενδιαφέροντα. Η Ρόδος "πουλάει" κατά κύριο λόγο ιστορική, κυρίως μεσαιωνική, ατμόσφαιρα. Όμως στα τοπικά βιβλιοπωλεία δεν υπάρχει σχεδόν τίποτε, εκτός απ' τους τυποποιημένους τουριστικούς οδηγούς. Οι περίφημες πολιορκίες της Ρόδου, του 1480 και του 1522, που έχουν καταγραφεί από αυτόπτες μάρτυρες, για τις οποίες υπάρχουν βιβλία και βιβλία, δεν θα είχαν αγοραστικό κοινό; Αυτοί που διαχειρίζονται τον πολιτισμό στο νησί, κατ' εξοχήν οι αρχαιολόγοι των υπηρεσιών της οδού Ιπποτών, δεν θα 'πρεπε να ασχοληθούν περισσότερο με την εικόνα του νησιού; Ή μήπως είναι καλύτερο να αφήνουμε στους επισκέπτες μόνο χρόνο για μαγαζιά και εστιατόρια;

Comments

Popular posts from this blog

Ένας ιστορικός πίνακας γεμάτος σημαίες

Το έγκλημα στο Οριάν Εξπρές

Ταξίδι με το οχηματαγωγό κατά το σωτήριον έτος 2023