Posts

Από τον Όμηρο, τον Ηρόδοτο και τον Παυσανία στην ταξιδιωτική τηλεόραση

Image
Στον πλανήτη Γη μπορεί να έχουν μείνει ακόμη ανεξερεύνητες γωνιές, αλλά είναι οπωσδήποτε ο πιο εξερευνημένος κόσμος που ξέρουμε, αφού σ' αυτόν κατοικούμε. Είναι αποτυπωμένος σε κείμενα, χάρτες, εικόνες ακίνητες και κινούμενες, ήχους κι όποιο άλλο μέσο διαθέτει η τεχνολογία. Οι σχετικές ποικίλες περιγραφές και αποτυπώσεις έχουν ομοίως πολλούς και διαφορετικούς στόχους. Άλλος είναι ο σκοπός ενός γεωγραφικού συγγράμματος, άλλος ενός ναυτικού χάρτη κι άλλος ενός τουριστικού οδηγού. Ως το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα οι καταγραφές γίνονταν μόνο από τα ανθρώπινα αισθητήρια και μπορούσαν να συμβούν μόνον αν κάποιος ταξίδευε επί τόπου με ιδιότητες όπως του περιηγητή, του εξερευνητή, του επισκέπτη, του στρατιώτη, του απεσταλμένου, του προσκυνητή, του άποικου, του μετανάστη, του εμπόρου, του μεταφορέα, του ναυτικού, του κατασκόπου κι άλλων πολλών. Ο καθένας απ' αυτούς έχει χαράξει μια συγκεκριμένη, περιορισμένη, διαδρομή πάνω στον πλανήτη και η αυθεντική καταγραφή του περιορίζεται σε όσα ...

Σχόλια πάνω σε πρόσφατες μεταβολές όρων χρήσης των κοινωνικών δικτύων

Κοινωνικά δίκτυα, μηχανές αναζήτησης, αισθητήρες πάνω στο σώμα μας, τώρα πια και διάλογοι με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, όλα καταγράφουν ακούραστα τη συμπεριφορά μας όταν αλληλεπιδρούμε μ' αυτά, τις ερωτήσεις μας, τις σκέψεις μας, κάθε τι που γράφουμε προς φίλους και γνωστούς, κάθε φωτογραφία ή video που ανεβάζουμε, σημειώνουν που και γιατί κοντοστεκόμαστε σαν βλέπουμε τις φωτογραφίες των άλλων ή διαβάζουμε τα κείμενά τους. Κάποια απ' αυτά μας βομβαρδίζουν με διαφημίσεις, σημειώνοντας ταυτόχρονα ποιες από αυτές προσέχουμε και ποιες όχι. Πού και πού μερικοί δυσανασχετούν. Πριν μερικές εβδομάδες, όταν η Meta έβγαλε στην ΕΕ συνδρομές για όσους δεν θέλουν να βλέπουν διαφημίσεις, μερικοί ανέβασαν στο Facebook κείμενα που έγραφαν "δεν επιτρέπω στο f/b" να κάνει αυτό κι εκείνο, π.χ. να διανέμει δικό μου φωτογραφικό υλικό. Είχαν ενημέρωση ότι το Facebook είχε αλλάξει κάποιους όρους σχετικούς π.χ. με τις φωτογραφίες; Είδαν ότι φίλοι τους είχαν αναρτήσει ένα ψευτο-νομικό κεί...

Ένας ιστορικός πίνακας γεμάτος σημαίες

Image
Στην Εθνική Πινακοθήκη, στο ισόγειο, κρέμεται ο πίνακας του  Ανδρέα Κριεζή  με τίτλο " η έλευση του βασιλιά Γεωργίου Α’ ". Στην επιγραφή που τον συνοδεύει σημειώνεται ότι αποτελεί δωρεά του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε το 1869. Άλλες πληροφορίες δεν δίνονται για τον πίνακα. Το ίδιο το γεγονός της άφιξης του Γεωργίου στον Πειραιά έλαβε χώρα στις 18 Οκτωβρίου του 1863 (30/10 με το νέο ημερολόγιο). Τα γεγονότα έχουν περιληπτικά ως εξής: Η άφιξη του δεκαοκτάχρονου τότε Γεωργίου του Α' έγινε μετά το άδοξο τέλος της βασιλείας του Όθωνα. Όθων και Αμαλία είχαν αναχωρήσει από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του προηγουμένου έτους (με το αγγλικό πολεμικό  Scylla ), ενώ πιο πριν είχαν καταφύγει στον ατμοδρόμωνα Αμαλία . Στη συνέχεια οι "προστάτιδες δυνάμεις" (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) ανέλαβαν να βρουν κατάλληλο αντικαταστάτη (μη προερχόμενο από αυτές) και κατέληξαν στο πρόσωπο του Δανού πρίγκιπα Γεωργίου. Αυτός ξεκινώντας από την Κοπεγχάγη επισκέφθηκε τη...

Ταξίδι με το οχηματαγωγό κατά το σωτήριον έτος 2023

Image
"E la nave va"  είναι ο τίτλος ενός ονειρικού θαλασσινού ταξιδιού, ταινίας του Φελλίνι. Η ταινία διαδραματίζεται το 1914. Τότε τα πλοία (κρίνοντας από τις φωτογραφίες τους) είχαν σχήματα ιδανικά, αλλά τα ταξίδια απείχαν από το όνειρο, ήταν πιο κοντινά σε εφιάλτες. Καθυστερήσεις αμέτρητες, μπόχα, ταλαιπωρία. Ταξιδεύω πολλές δεκαετίες, κάθε χρόνο μπαίνω τουλάχιστον δυο φορές στο πλοίο, μπορεί και περισσότερες. Έχω μπει σε παντός είδους πλοία, επιβατηγά της γραμμής, φέρι κοντινών και μακρινών αποστάσεων, κρουαζιερόπλοια, φορτηγά, ακόμη και σε αεροπλανοφόρα. Εδώ όμως θα ασχοληθώ με τα φέρι της γραμμής του Αιγαίου. Όπως είναι τώρα. Ας πούμε για το ταξίδι από νησί προς Πειραιά. Γκαράζ οχηματαγωγού το 2001 Παρατηρώντας το πλοίο στο χάρτη να έρχεται (στην εποχή μας του online) προσπάθησα να φτάσω στο λιμάνι όχι πολύ πριν φτάσει το πλοίο. Γύρω στα εξήντα αυτοκίνητα ήταν ήδη εκεί, παραταγμένα σε τρεις ντάνες, σημειωμένες με λευκές γραμμές πάνω στο τσιμέντο. Ποια να διαλέξω; Κανονικά θα...

Το έγκλημα στο Οριάν Εξπρές

 Η σύγκρουση και η έκρηξη στα Τέμπη έδρασε ως ισχυρή λάμψη ακτίνων Χ που διαπέρασε από άκρη σε άκρη την ελληνική πραγματικότητα. Κι έφτασε η λάμψη τόσο μακριά που ο καθένας μας θα μπορούσε εύκολα, αν έψαχνε, να βρει το ψήγμα ευθύνης που του αναλογεί μέσα σε μια κοινωνία όπου όλοι επηρεάζουν όλους. Ωστόσο σπεύσαμε πρώτα και κύρια να αναζητήσουμε τις ευθύνες στους άλλους. Όχι ότι δεν έχουν τις μεγαλύτερες ευθύνες συγκεκριμένοι, γιατί το ψάρι πάντα βρωμάει απ’ το κεφάλι, αλλά μαζί με την αναζήτηση βασικών υπευθύνων ας κάναμε μια προσπάθεια να δούμε αν και πόσο εμπλεκόμαστε κι εμείς οι ίδιοι. Η σήψη του ψαριού αργά ή γρήγορα φτάνει στην ουρά. Ξέραμε; Ήταν απρόσμενο; Τι ξέραμε; Ο καθένας μας θα έχει ίσως αναρωτηθεί κατά καιρούς για πολλά και ποικίλα (κι ύστερα μπορεί να τα ξεχάσαμε), όπως: • Γιατί στην Ελλάδα τα κονδύλια που έπεσαν μετά την ένταξη στην ΕΕ δεν οδήγησαν σε σοβαρές υποδομές; • Γιατί δεν αναπτύξαμε κανένα σοβαρό εξαγώγιμο τεχνολογικό προϊόν; Ακόμη κι ένα drone δεν το κα...

Ο τεχνοφασισμός των ηλιθίων αλγορίθμων και του φτηνού help desk

Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό ή χθεσινό, έχει αρχίσει να εμφανίζεται εδώ και καμμιά δεκαριά χρόνια, αλλά χειροτερεύει με κάθε μέρα που περνάει. Εταιρίες που παρέχουν υπηρεσίες και προϊόντα σε εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια πελατών προσπαθούν να λύσουν τα καθημερινά προβλήματα χρήσης των υπηρεσιών και των προϊόντων τους με φτηνή εργασία ή και με bots.  Στην περίπτωση της φτηνής εργασίας δημιουργούν ομάδες «χειριστών» σε μια χώρα με χαμηλά ημερομίσθια και σχετικά καλή γνώση της αγγλικής. Δίνουν αγγλικά ψευδώνυμα – μικρά ονόματα – στους χειριστές, οι οποίοι απαντούν είτε τηλεφωνικά είτε σε μηνύματα και chat. Κάθε φορά που επικοινωνείς μαζί τους σου δίνουν μια «λύση» μέσα από ένα τυφλοσούρτη που τους έχει δώσει η εταιρία. Εννιά στις δέκα το πρόβλημά σου δεν λύνεται, κάνεις νέο αίτημα ή συνεχίζεις το προηγούμενο, αλλά εμφανίζεται νέος χειριστής, αγωνίζεσαι να του δώσεις απ’ την αρχή να καταλάβει το πρόβλημα, σου δίνει νέα ψευτολύση κ.ο.κ. Συνήθως βαριέσαι, βλέπεις το μάταιο της προσπ...

Μεταξύ χάρτινου και ψηφιακού βιβλίου

Θα παραθέσω μερικές διαπιστώσεις για την εξέλιξη του βιβλίου, πιο πολύ γραμμένες από την πλευρά του αναγνώστη. Στο βιβλίο όμως υπάρχουν κι άλλοι πολλοί εμπλεκόμενοι, όπως συγγραφείς, εκδότες, επιμελητές, μεταφραστές, διορθωτές, βιβλιοπώλες, παλαιοπώλες, συντηρητές, συλλέκτες, δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Ακολούθησαν δημιουργοί λογισμικού συγγραφής και στοιχειοθεσίας και τώρα τελευταία προστέθηκαν κατασκευαστές ηλεκτρονικών αναγνωστών, ταμπλετών, κινητών και λογισμικού ανάγνωσης πάνω στις συσκευές. Ίσως δεν πρέπει να ξεχάσουμε κι όσους δουλεύουν σε ειδικού τύπου υλικά και οθόνες, ιδιαίτερα αυτούς που εργάζονται πάνω στο e-paper. Το παραδοσιακό βιβλίο, το χάρτινο, ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι παρά μια τεχνολογία για την αποθήκευση και διάδοση του γραπτού λόγου. Τείνουμε να ξεχνάμε πως έχει ζωή λίγων μόνο αιώνων, καλή ώρα όπως ξεχνάμε ότι το ραδιόφωνο είναι ακόμη πιο πρόσφατο, με ζωή μερικών δεκαετιών. Όλες οι τεχνολογίες που τις βρήκαμε όταν γεννηθήκαμε μας φαίνονται σταθερές και ...