Blog in Fog (II)

Θυμάμαι ότι ήμουν φοιτητής όταν για πρώτη φορά πρόσεξα ότι ένα άρθρο σε ελληνική εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας, που έφερε την υπογραφή "του ανταποκριτή μας στο Λονδίνο", ήταν κακή μετάφραση από αμερικάνικο περιοδικό εκλαϊκευμένης επιστήμης. Μάλιστα όταν ο μεταφραστής γέμισε τον προϋπολογισμένο χώρο του και διαπίστωσε ότι το αρχικό κείμενο περίσσευε έγραψε επίλογο της έμπνευσής του γεμάτο κοτσάνες. Η περίπτωση αυτή καθόλου δεν ήταν εξαίρεση στον ελληνικό τύπο, απλώς ήταν η πρώτη μου επαφή με το θέμα. Η αντιγραφή βέβαια δεν είναι φαινόμενο ούτε σημερινό, ούτε χθεσινό. Πιθανότατα αρχίζει από τον καιρό που εφευρέθηκε η γραφή. Τώρα ειδικά με το Internet, τώρα δηλαδή που όλοι γράφουν τον καημό τους σε blogs, posts, αυτοδημοσιευόμενα e-books και τα παρόμοια, η κατάσταση "έχει ξεφύγει". Ο καθένας αναδημοσιεύει ότι του έρθει, κείμενα, φωτογραφίες, video, χωρίς να αναφέρει από πού προέρχονται ή και αφήνοντας να εννοηθεί ότι είναι δικά του. Προ καιρού είδα δημοσιευμένη μια ...

Βρέθηκα σ' ένα τραπέζι με κάμποσο άγνωστο κόσμο. Απέναντί μου μια κυρία, επιστήμονας, παραπονέθηκε ότι σήμερα ένα παιδί στο δημοτικό είναι δύσκολο να μάθει τι είναι ο Διαφωτισμός έτσι όπως είναι γραμμένος στο βιβλίο του. Της είπα ότι σήμερα, που ζούμε σ' ένα περιβάλλον που έχει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο ενσωματώσει και θεωρήσει αυτονόητες τις ιδέες του διαφωτισμού, ένα μικρό παιδί είναι έτσι κι αλλιώς αδύνατο να καταλάβει τι είναι διαφωτισμός. Η κατανόηση και αξιολόγηση ενός τέτοιου ιδεολογικού κινήματος μπορεί να γίνει μόνο αν έχει μπει στο πετσί σου η βαριά ατμόσφαιρα της εποχής πριν απ' το διαφωτισμό, πράγμα πολύ δύσκολο για μας, μικρούς και μεγάλους. Πώς μπορεί να γίνει αυτό για τον μέσο άνθρωπο, που δεν είναι μελετητής της ιστορίας; Με κινηματογραφικές ταινίες ίσως; Με ιστορικά μυθιστορήματα; Ύστερα η συζήτηση πήγε στο γενικότερο θέμα της διδασκαλίας της ιστορίας. Εδώ η βασική παρατήρηση είναι πως η ιστορία που μαθαίνουμε στο σχολείο είναι απλώς το αποτέλεσμα τ...

Την περασμένη Κυριακή επισκέφθηκα στο Μπενάκη της Πειραιώς τη φωτογραφική έκθεση "depression art". Κάμποσοι φωτογράφοι διάλεξαν να απεικονίσουν την αισθητική υποβάθμιση που έφερε η κρίση στην Ελλάδα. Εξ άλλου είναι ένα εύκολο θέμα, είναι σχεδόν πάντοτε μπροστά μας. Ωστόσο οι φωτογραφίες που είδα ως επί το πλείστον μου φάνηκε πως ανήκουν σε κατασκευάσματα της εποχής πριν την κρίση. Σπίτια που δεν τέλειωσαν ποτέ, εκτάσεις που κακοποιήθηκαν, τοπία γεμάτα οικοδομικά απορρίμματα. Το "αχούρι"είναι στη φύση του Έλληνα, του σημερινού Έλληνα περισσότερο παρά ποτέ και πάει προς το χειρότερο. Η γιαγιά μου έβρεχε και σκούπιζε το χώμα στις αυλές, ώστε να μείνει ένα σχεδόν στέρεο στρώμα και να μη σηκώνεται σκόνη, γιατί αυτή ήταν η συνήθεια της εποχής. Η συνήθειά της πιθανότατα προέρχονταν από το ότι στις αμέσως προηγούμενες γενιές το ίδιο το πάτωμα στα σπίτια της επαρχίας ήταν από χώμα. Ας μην πιστέψει κάποιος ότι είμαι αυτό που λένε οι αμερικάνοι "frame straightener...

Ήταν νύχτα που την απειλούσε η βροχή, την είχε αναγγείλει σαφώς η μετεωρολογική υπηρεσία. Νύχτα κατάλληλη για κινηματογράφο, ίσως για θρίλερ, αλλά η προφανής επιλογή της εβδομάδας ήταν το “Interstellar” του Christopher Nolan. Ο τελευταίος είναι γνωστός για την “αυθάδειά” του και τη μανία του να μεγαλοπιάνεται. Ας πάρουμε για παράδειγμα το “Inception”. Πατώντας σε μια ψευδοεπιστήμη των ονείρων χτίζει ανώγια και κατώγια. Τώρα έχει αναλάβει να χτίσει τη "σωστή" εικόνα μας για το σύμπαν. Στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο η αλήθεια είναι πως δεν έλειψαν ως τώρα αρχιτέκτονες του “σύμπαντος”. Ωστόσο η εικόνα ή η ψευδαίσθηση που μας χάρισαν δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές και ταινίες όπως το Star Trek ή το Star Wars ή ο Doctor Who ή το Lost in Space είχαν καλά οριοθετημένη την επιστήμη από τη φαντασία. Όταν τα διαστημόπλοια έμπαιναν στο “υπερδιάστημα” (hyperspace) λίγοι ενήλικες με πανεπιστημιακή παιδεία μπορούσαν να εξαπατηθούν ως προς το ρεαλισμό τέτοιων εννοιών. Γενικά...