Οι συγκοινωνίες
Σ' αυτή τη χώρα κόσμος γεννιέται και πεθαίνει, κυβερνήσεις πάνε κι έρχονται, μηχανικοί και τεχνικοί εκπαιδεύονται, εργάζονται και συνταξιοδοτούνται, αλλά ένα μένει σταθερό, το χάλι των συγκοινωνιών. Θα το πάρω απ' την αρχή, όσο μπορώ να το θυμηθώ στη δική μου τη ζωή που διανύει την έβδομη δεκαετία.
Τα καλοκαίρια, μόλις έκλεινε το σχολείο, φτάναμε με το πλοίο στο λιμάνι του νησιού μετά από πολύωρο ταξίδι. Ευτυχώς είχαμε λιμάνι, γιατί σε κάποια ενδιάμεσα νησιά επιβάτες και εμπορεύματα έμπαιναν και έβγαιναν με βάρκες. Καμμιά φορά τα καφάσια με τα φρούτα ή οι βαλίτσες έφταναν σε τέτοιο ύψος πάνω στις βάρκες που αυτές ανατρέπονταν και έκαναν μπάνιο. Σιγά σιγά όμως τα λιμάνια έγιναν, μπήκαν στις γραμμές τα φέρι και μέσα τους τα αυτοκίνητα, κι ο κόσμος τα μεσημέρια του καλοκαιριού ψήνεται μέχρις απελπισίας στην αναμονή προκειμένου να επιβιβαστεί. Είναι γεγονός ότι το ψήσιμο μειώθηκε στατιστικά γιατί οι καθυστερήσεις των πλοίων μίκρυναν, αλλά η οργάνωση επιβίβασης και αποβίβασης θα μπορούσε να είναι και καλύτερη.
Έλεγα λοιπόν ότι φτάναμε στο λιμάνι. Εκεί μας παρελάμβανε με το ταξί του ο κύριος Κώστας, ειδοποιημένος με τηλεγράφημα, για να μας πάει στο χωριό στο σπίτι της γιαγιάς. Το ταξί ήταν αρχικά μαύρο και γυαλιστερό, ένα μοντέλο του 1939 με μουστάκια, όπως στα φιλμ νουάρ, τα οποία είδα αργότερα. Ήταν νευρικός, κατηγορούσε όσους είχαν νεότερα αυτοκίνητα και τον προσπερνούσαν, αλλά ο βασικός του καημός ήταν η ποιότητα των δρόμων: "Κάθε χρόνο τώρα ένα κομμάτι είναι χαλασμένο και μας ταλαιπωρεί, ενώ το χειμώνα η θάλασσα καβαλάει το δρόμο και τον κάνει απέραστο". Αυτά τα έλεγε γύρω στο 1965. Το ότι ένας δρόμος τριάντα χιλιομέτρων δεν ολοκληρωνόταν ποτέ ήταν μια διαπίστωση που έμεινε σωστή από τότε ως πριν ελάχιστα χρόνια.
Είτε στην επαρχία είτε στα αστικά κέντρα οι δρόμοι σε μεγάλες περιόδους όχι απλά μένουν ασυντήρητοι, αλλά περνάει όποιος νομίζει και τους καταστρέφει ελεύθερα. Η τελευταία μεγάλη καταστροφή έχει γίνει από τις ορδές των εγκαταστατών οπτικής ίνας. Εύκολα μπορείς να δεις άσφαλτο κομμένη από πέντε παράλληλα αυλάκια.
Θυμάμαι ένα βράδυ όταν ως φοιτητής επέστρεφα στο σπίτι απ' το Πολυτεχνείο της Πατησίων. Ήμασταν στο λεωφορείο προς το τέλος της διαδρομής όλα κι όλα τρία άτομα, μαζί με τον οδηγό. Ενώ έμεναν δυο τρεις στάσεις ως το τέρμα, όπου θα κατέβαινα, αυτός γυρνάει και μου λέει: "Να πάμε πρώτα τον κύριο στο σπίτι του;" Ντράπηκα και συναίνεσα. Η παράκαμψη κράτησε κανένα μισάωρο, ο κύριος ήταν ο ιδιοκτήτης του οχήματος.
Τα λεωφορεία έγιναν δημόσια, αλλά η κατάσταση δεν βελτιώθηκε ιδιαίτερα. Έμειναν σακαράκες, ανανεώθηκαν ελάχιστα, ενώ τα δρομολόγια πάντοτε γίνονται με τη γνωστή ελληνική συνέπεια, δηλαδή συχνά δεν γίνονται και καθόλου. Τι είδους είναι μια χώρα όπου οι κυβερνήσεις διαχρονικά αφήνουν τις δημόσιες συγκοινωνίες σε μαύρο χάλι;
Κάνω fast forward. Το περασμένο καλοκαίρι ανακοινώθηκαν με τυμπανοκρουσίες τα ηλεκτρικά λεωφορεία. Δεν έχω καταφέρει να μπω ποτέ σε κανένα και δεν έχω δει στο δρόμο από το προηγούμενο φθινόπωρο πάνω από πέντε συνολικά. Κάποια στιγμή στην εθνική προς Θεσσαλονίκη είδα ένα κονβόι από νταλίκες με ηλεκτρικά λεωφορεία φορτωμένα πάνω τους να ταξιδεύουν βόρεια. Θα ήθελα πολύ να πιστέψω ότι η Θεσσαλονίκη κινείται πλέον ηλεκτρικά.
Παραμένοντας πάντως στην Αθήνα, σήμερα το πρωί μπήκα σ' ένα σχετικά καλής κατάστασης λεωφορείο, όχι δηλαδή απ' αυτά που κάνεις λιποδιάλυση. Κάθισα μπροστά, ακριβώς πίσω από τον οδηγό. Είχα τη χαρά να τον ακούω να μιλάει στο κινητό, ευτυχώς όχι σε όλη τη διαδρομή όπως σε άλλες περιπτώσεις. Μπροστά μου, σε ένα διαχωριστικό, ήταν μια αφίσα του MVV, δηλαδή των συγκοινωνιών του Μονάχου. φθαρμένη, με οδηγίες εποχής κορωνοϊού. Σε άλλα σημεία του ήταν επίσης κολλημένες ανακοινώσεις στα γερμανικά. Εντάξει, μπήκε το σύστημα των εισιτηρίων και μια οθόνη με μια κάμερα. Δεν έπρεπε να καθαριστεί το όχημα από τα απομεινάρια παρελθουσών χρήσεων; Δεν έπρεπε να μπουν ανακοινώσεις στα ελληνικά; Η μόνη παρέμβαση ήταν να γράψουν ψηλά πάνω από το παρμπρίζ με μαρκαδόρο ΙΣ-ΧΣ-ΝΙ-ΚΑ (Ιησούς Χριστός Νικά). Προφανώς εκεί πάνω δεν το έγραψαν επιβάτες. Είναι κατανοητό ότι με τόση αδιαφορία μόνο ο Ιησούς μπορεί να μας σώσει.
Για τα τρένα τα είχα πει παλιότερα. Θα προσθέσω μόνο ένα σχόλιο: Τα προηγμένα αυτόματα συστήματα (που δήθεν θα μας λύσουν όλα τα προβλήματα ασφάλειας αν και όταν ποτέ ολοκληρωθούν) χρειάζονται εξ ίσου προηγμένους εγκαταστάτες, χειριστές, συντηρητές κ.α. Αλλιώς τα επόμενα θύματα θα είναι πολλαπλάσια αυτών που είχαμε στα Τέμπη. Υπάρχει και η γνωστή παροιμία για τα "μεταξωτά...". Αυτές τις μέρες έχει βγει μια ιαπωνική ταινία με τίτλο Bullet Train Explosion. Δείχνει μεταξύ άλλων τους θαλάμους διαχείρισης του συστήματος των γρήγορων τρένων της Ιαπωνίας, το πώς οι διαχειριστές αντιδρούν και πώς συνεργάζονται. Είμαστε πολύ μακριά ...
Comments